ท่อไม่ตัน น้ำไม่รั่ว... คุณก็ไม่ซึม
ปัญหาการรั่วซึมเป็นปัญหาอันดับต้นๆที่พบเห็นได้อยู่เสมอ แต่มักจะเป็นการพบเห็นที่ปลายเหตุมากกว่า สาเหตุของการรั่วซึมโดยทั่วไปมักเกิดที่บริเวณข้อต่อ ตามหลักการแล้ว การเดินท่อ ควรให้มีการหักเลี้ยว หักงอให้น้อยที่สุด เมื่อท่อมีการเคลื่อนตัวไปในทิศทางที่ต่างกันก็จะเกิดการฉีกหรือหัก ยิ่งมีช่วงข้อต่อ ข้องอมาก ก็ยิ่งมีโอกาสรั่วซึมมาก
บ้านใคร บ้านมัน บ้านฉัน ฉันทำเอง
อาจารย์ปฐมา หรุ่นรักวิทย์ เจ้าของบ้านที่เรามาเยือนในฉบับนี้ เป็นคนหนึ่งที่สร้างบ้านแสนรักหลังนี้ด้วยมือของเธอเอง หากยังพอจำกันได้ในคอลัมน์"บุคคล"ฉบับเดือนมีนาคม ที่ผ่านมา เธอเพิ่งจะมาพูดคุยกับเราในฐานะแกนนำกลุ่มสถาปนิกชุมชนเพื่อที่พักอาศัยและสภาพแวดล้อม (CASE: Community Architects for Shelter and Environment)
สายลม แสงแดด และแมกไม้
"We love outdoor activities" คุณประไพศรี กลิ่นหอม เจ้าของสวนแห่งนี้กล่าว พร้อมหันกลับไปยิ้มให้สามี คุณเควิน รัตเตอร์ ซึ่งนั่งอยู่เคียงข้างในอิริยาบถสบายๆบนชุดม้านั่งในสวน กลางสนามหญ้าผืนกว้าง ภายใต้ร่มเงาของไม้ใหญ่ และห้อมล้อมด้วยต้นไม้หลากหลายชนิด ก่อนเริ่มต้นจัดสวน คุณประไพศรีและคุณเควินจะเดินดูภายในบ้าน
บ้านตามใจฉันของอุดม แต้พานิช
หากเอ่ยถึงผู้ชายจมูกโตอารมณ์ดีที่ชื่อ โน้ต - อุดม แต้พานิช ผมคิดว่าคงไม่มีใครไม่รู้จักเขาเป็นแน่ นอกจากบทบาทที่เราได้รู้จักเขาผ่านทอล์กโชว์เดี่ยวไมโครโฟนทั้ง 6 ครั้ง งานเขียนหนังสือ งานศิลปะ และงานภาพยนตร์แล้ว ยังมีอีกซอกมุมหนึ่งที่คุณอาจยังไม่รู้ว่าชายหนุ่มผู้นี้มีรสนิยมในการตกแต่งบ้านและการใช้ชีวิตที่น่าสนใจ
เล่นสีกับบ้านและสวน
เราได้รวบรวมวัสดุและเทคนิคในการเติมสีสันให้กับตัวบ้านภายนอกและฮาร์ดสเคปในสวนมาฝากกัน บางวิธีคุณอาจคุ้นเคยอยู่แล้ว แต่ภาพที่เราเลือกมาเป็นตัวอย่าง อาจกระตุ้นให้คุณเกิดไอเดียแล้วเลือกไปใช้ได้แบบไม่จำเจ นอกจากนี้ ยังมีเทคนิคและผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่อยากแนะนำเผื่อเป็นทางเลือก ให้คุณสนุกกับการเล่นกับสีมากขึ้น
ถังบำบัด...ใต้ดิน
ถังบำบัดน้ำเสีย...มีใช้งานกันมานานแล้วเพื่อทดแทนระบบบ่อเกรอะบ่อซึมแบบเก่า โดยเฉพาะในพื้นที่ของกรุงเทพฯและปริมณฑล เนื่องจากดินบริเวณนี้อิ่มตัวเกินกว่าที่จะซึมน้ำออกจากบ่อแล้ว แต่หลายท่านก็ประสบปัญหากันอยู่เนืองๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของกลิ่นไม่พึงประสงค์ ถังเต็มไว อุดตัน ไปจนถึงถังแตกชำรุด
ดูเขาทำ ฟังเขาพูด ก่อนจะเป็น Frame
?เศรษฐกิจแบบนี้ หันมากินของไทย ใช้ของไทยดีกว่า? อย่างเก้าอี้ที่ชื่อว่า ?FRAME? ตัวนี้เราสามารถพูดได้เต็มปากว่า ?made in Thailand? ร้อยเปอร์เซ็นต์ ด้วยฝีมือการออกแบบของนักออกแบบไทยรุ่นใหม่ คุณกฤษณ์ พุฒพิมพ์ Design Director บริษัท Dots Design Studio จำกัด ไปจนถึงกระบวนการผลิตจากโรงงานของบริษัทคุณากิจอุตสาหกรรม
สวนบนหลังคาโรงรถ
บ้านหลังแล้วหลังเล่าที่ฉันมีโอกาสไปเยี่ยมเยียนและเก็บภาพสวนมาฝากคุณผู้อ่านนั้น แต่ละแห่งล้วนมีเรื่องราวและที่มาแตกต่างกันไป บางครั้งสวนแบบเดียวกันปลูกต้นไม้ชนิดเดียวกัน ภาพสวนที่ออกมาก็ยังให้ความรู้สึกต่างกันไปคนละแบบคนละบุคลิก สวนบางแห่งเจ้าของบ้านลงมือจัดสวนปลูกต้นไม้ด้วยตนเอง
เรื่องของพื้นที่ไม่พื้นๆ
การเลือกวัสดุมาปูพื้นไม่จำเป็นต้องใช้ประเภทเดียวเสมอไป ในพื้นที่กว้างๆเราอาจใช้วัสดุที่แตกต่างกันเพื่อสร้างจุดเด่นให้พื้นได้ เช่น หญ้า หรือกรวดที่กดลงไปบนพื้นซีเมนต์ ในบางตำแหน่งเราอาจใช้การเจาะช่องพื้นให้เป็นลายกราฟิกเพื่อปลูกหญ้า แต่ขอแนะนำให้เลือกลายที่ไปในทิศทางเดียวกันหรือดูคล้ายกัน เพื่อเป็นการคุมภาพรวมในสวน
รั้ว...ใครคิดว่าไม่สำคัญ
คนที่ชอบต้นไม้น่าจะปลื้มรั้วแบบนี้ เลือกไม้พุ่มที่นิยมปลูกริมรั้วอย่างโมก ชา หรือไทรคอมแพ็คท์มาปลูกชิดเป็นแนวรั้ว หรือจะทำกำแพงสูงไว้ด้านหลังแล้วด้านบนปลูกไม้เลื้อยหรือไม้ที่ห้อยตัวลงมาคลุมกำแพงอย่างสร้อยอินทนิล เล็บมือนาง หรือชมนาดก็ได้ อาจทำกรอบให้กลุ่มต้นไม้ ก็จะทำให้ดูกลมกลืนกับตัวบ้านมากขึ้น
รับรอง...ไม่มีลื่น
เพราะอุบัติเหตุอันเนื่องมาจากปัญหาพื้นลื่นภายในบ้านเกิดได้กับทุกคนไม่จำกัดอายุ ไม่ว่าจะเด็ก หรือผู้ใหญ่ วิธีป้องกันที่ดีก็คือเลือกใช้วัสดุปูพื้นที่กันลื่นได้ เป็นการเตรียมพร้อมไว้ก่อน เผื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด !
การอยู่ร่วมกันของคน 3 รุ่น
นับตั้งแต่อดีตสังคมไทยมีการใช้ชีวิตแบบครอบครัวขยาย ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบด้วยคน 3 รุ่นอยู่รวมกันคือ รุ่นปู่ย่าตายาย รุ่นพ่อแม่ และรุ่นลูก หรือบางทีอาจมีรุ่นทวดและรุ่นหลานเหลนมาอยู่ด้วย ถ้าเราลองศึกษาบ้านเรือนไทยในสมัยก่อน จะพบว่ามักปลูกสร้างเป็นเรือนกลุ่ม โดยมีเรือนเฉพาะสำหรับสมาชิกของครอบครัวอยู่ต่างหาก
10 Things Kids will LOVE
เรื่องเด็กๆ คือ เรื่องง่ายๆ แต่ต้องคิดอย่างเด็กเสียก่อน ... เรามีวิธีแต่งบ้านที่จะช่วยเพิ่มความสุข เติมความสนุกให้กับอนาคตของชาติในบ้านคุณได้ค่ะ
เก้าอี้ทำสวน
คิดถึงเก้าอี้ไม้เตี้ยๆ ที่แม่เคยใช้นั่งซักผ้า ใช้ประโยชน์นั่งทำงานได้สารพัด เลยว่าจะลองยืมไอเดียแบบนั้นมาลงมือทำ "เก้าอี้ทำสวน" เอาไว้พับเก็บหรือกางออกวางเพื่อนั่งทำงานตรงมุมไหนในสวนก็ได้
จัดสวนบนเศษหินเศษปูน
คงเป็นการดีที่โครงการจะหาหน้าดินที่ปลูกต้นไม้ได้มาถมที่ให้คุณ แต่ในเมื่อมีเศษวัสดุจากการก่อสร้างตั้งมากมาย คงมีหลายเจ้าที่ตัดสินใจทำแบบเดียวกับที่คุณเจอ แต่ไม่ใช่ปัญหาใหญ่จนเกินแก้ เพราะจริงๆแล้วคุณอาจไม่จำเป็นต้องขุดทิ้งแล้วถมใหม่หมดก็ได้ วางผังสวนของคุณก่อนจะได้รู้ว่าต้นไม้สำคัญๆอยู่ตรงไหน
ทำอย่างไรให้เคาน์เตอร์ปูนเปลือยดูมันวาวและใหม่สะอาดได้นานๆ
ถ้าอยากให้เคาน์เตอร์ปูนเปลือยของคุณดูมันๆวาวๆก็ต้องบอกให้ช่างใช้กระดาษทรายเบอร์ละเอียดขัดตั้งแต่ตอนทำ แต่ถ้าทำเสร็จแล้วยังไม่ถูกใจก็ให้ลง "น้ำยาเคลือบเงา" เลือกชนิดที่กันซึมด้วย (Coat & Seal) สีปูนจะเข้มขึ้นเล็กน้อย แต่จะช่วยลดการซึมซับน้ำและน้ำมันจากอาหารได้ดี การทำความสะอาดก็จะง่ายขึ้นด้วย แต่อาจต้องลงน้ำยาใหม่เป็นระยะๆ
บัว (บนฝ้าเพดาน) หลุด ไม่รู้ช่างตอกตะปูพอหรือเปล่า
ตอกตะปูห่างกันเกินไปหรือใช้ตะปูตัวสั้นเกินไปบัวก็อาจติดไม่แน่น แต่ถึงคุณจะตอกตะปูเพิ่มเข้าไปอีกกี่ตัว บัวฝ้าเพดานของคุณก็ยังมีสิทธิ์จะหลุดลงมาอีกได้ สาเหตุอื่นๆก็เช่น
หลังคาสนามหญ้า
ถ้าตึกแถวของคุณไม่เก่าเกินไป โครงสร้างแข็งแรงพอจะรับน้ำหนักเพิ่มได้ก็ทำได้ครับ เริ่มจากหาตาข่ายมาหุ้มปากท่อระบายน้ำ แล้วปูแผ่นโซลาร์สแล็บทับดาดฟ้า เป็นการยกพื้นขึ้นมาเพื่อรักษาการระบายน้ำของดาดฟ้าไว้ ปูมุ้งลวดพลาสติกเพื่อกันไม่ให้เศษดินแทรกลงไประหว่างช่องว่างของแผ่นโซลาร์สแล็บ
หลังคาแผ่นเหล็ก เสียงดัง
หลังคาเหล็กก็คือ แผ่นเหล็กรีดลอนเคลือบกันสนิม ที่เรียกว่า "เมทัลชีท" ขึ้นชื่อว่าเหล็กก็ต้องมีคุณสมบัตินำความร้อน ข้อดีคือ ไม่แตกไม่รั่วเพราะรอยต่อน้อย รีดมาจากโรงงานเป็นแผ่นยาว น้ำหนักเบา และใช้เวลาติดตั้งน้อยมากๆ วันเดียวเสร็จ หลังคาแผ่นเหล็กที่แนะนำให้ใช้กับบ้านเป็นชนิดที่มีชั้นฉนวนกันความร้อนติดมาด้วย
ถมดินทับร่องสวน ระวังทรุด
ถ้าไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของระบบระบายน้ำตามธรรมชาติก็ถมได้ แต่ต้องขุดลอกเอาโคลนตมที่ก้นออกมาก่อน เกลี่ยดินให้ได้ระดับเท่ากัน จากนั้นจึงค่อยนำดินใหม่เข้ามาถมทับเท่าๆกับระดับทั่วทั้งที่ดินครับ ถ้าไม่สูบน้ำและขนโคลนออก จะเกิดปัญหาดินทรุดตัวไม่เท่ากัน แน่นอนว่าจะกระทบต่อโครงสร้างของบ้านคุณในอนาคต
เดินสายไฟในสวน ไม่ให้น้ำเข้า
จริงๆแล้วเรื่องไฟฟ้าเราแนะนำให้ใช้มืออาชีพมาทำมากกว่า แต่ถ้าถามเรื่องความสวยงามและเทคนิคเบื้องต้นละก็ บอกได้ว่าลอยไปกลางอากาศดูจะไม่สวยเท่าไร ถ้าเดินสายไปตามแนวรั้วหรือเดินใต้ดินได้ก็จะดูดีกว่าลอยผ่านเข้าไปกลางสวน ซึ่งผมมีข้อแนะนำดังนี้ครับ
บังคับให้กระบองเพชรขยายพันธุ์
อย่างที่รู้กันว่าพืชอวบน้ำ (Succulents) ส่วนใหญ่จะมีการแตกหน่อออกหัวเป็นต้นลูกต้นเล็กๆที่สามารถเจริญเติบโตจนกลายเป็นต้นใหญ่ที่หน้าตาเหมือนต้นแม่เป๊ะ สำหรับคนที่ไม่ใช่นักเลงต้นไม้อย่างผมก็อาจเฝ้ารอเป็นปีว่าเมื่อไรกระบอกเพชรน้อยๆ (ที่มีคนให้มาเป็นของขวัญ) จะมีลูกมีหลานให้ดูเล่นสักที
นำต้นไม้(บก)มาปลูกในน้ำได้ไหม
ต้นไม้บกบางชนิดสามารถปรับตัวได้เมื่อจมน้ำ เช่น เฟินบางชนิด ผักเป็ด หรือผักโขม ซึ่งนิยมใช้จัดตู้ปลา แม้ตามปกติต้นไม้พวกนี้จะชอบแสงแดดจัดๆ แต่ก็สามารถเปลี่ยนสีและรูปร่างจนกลายเป็นพืชน้ำได้ ปาล์มบางชนิด เช่น หมากแดง ก็สามารถปลูกในน้ำได้ แต่ไม่ถึงกับจมทั้งต้น เพราะตามธรรมชาติพืชชนิดนี้จะชอบดินชื้นๆอยู่แล้ว
มีคางคกมาวางไข่ในบ่อน้ำที่บ้านเป็นประจำ จะกำจัดหรือป้องกันอย่างไรดี
การกำจัดผู้สืบสกุลของพวกมันคงเป็นเรื่องไม่ยาก แต่บาปไม่น่าทำ ลองมาหาทางป้องกันจะดีกว่าไหมครับ ตามธรรมชาติคางคกชอบวางไข่ในน้ำนิ่ง ถ้าในบ่อมีน้ำตก น้ำพุ ระบบน้ำล้น หรือมีการถ่ายเทน้ำอยู่เป็นประจำ คางคกก็จะไม่มาวางไข่ครับ การเลี้ยงปลากินเนื้อ เช่น ปลาหมอก็พอช่วยได้บ้าง เคยได้ยินว่าไข่คางคกเป็นพิษต่อปลา เมื่อไปถามผู้รู้ก็ได้ความว่าไม่เป็นความจริง
เทคนิคแต่งบ้านเล็กให้น่าอยู่:ตอนที่ 5 เทคนิค ลวงตาและสร้างความน่าสนใจ (Gimmick)
หากพูดถึงเทคนิคการลวงตาแล้ว อย่างแรกที่จะขอพูดถึงเพราะเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ง่ายที่สุดเห็นจะเป็นการ เลือกใช้สีครับ สำหรับพื้นที่ที่มีอยู่จำกัดแล้ว การเลือกใช้สีโทนสว่าง ดูจะเป็นทางออกที่ดีครับ เพราะสีโทนสว่างนั้นให้ความรู้สึกว่าพื้นที่นั้นดูกว้างกว่าความเป็นจริง ในห้องที่มีขนาดเดียวกันนั้น ห้องที่ทาสีโทนสว่างนั้นจะดูกว้างกว่าห้องที่ทาสีทึบครับ
เทคนิคแต่งบ้านเล็กให้น่าอยู่:ตอนที่ 4 เลือกใช้ข้าวของแบบอัตถประโยชน์
สำหรับเทคนิคแต่งบ้านเล็กให้น่าอยู่ ตอนที่ 4 ในฉบับนี้ เป็นการเลือกใช้ข้าวของแบบอัตถประโยชน์ครับ นั่นคือการเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์ที่มีประโยชน์ใช้สอยอย่างหลากหลายในชิ้น เดียว การเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์อเนกประสงค์ หรือหนึ่งชิ้นหลายหน้าที่ (multi-tasking) แทนการใช้เฟอร์นิเจอร์หลายชิ้น ซึ่งเป็นอีกวิธีการที่จะช่วยประหยัดพื้นที่ใช้สอยทำให้สามารถใช้ประโยชน์
เทคนิคแต่งบ้านเล็กให้น่าอยู่:ตอนที่ 3 ไม่กั้นก็ไม่แคบ(ตกแต่งให้โล่งโปร่งสบาย)
สำหรับกลเม็ดเคล็ดลับอย่างที่สามของการจัดห้องเล็กให้น่าอยู่นั้นนับได้ว่า เป็นสิ่งสำคัญในการจัดพื้นที่แคบ คือพยายามสร้างความต่อเนื่องภายในพื้นที่ไว้ให้มากที่สุด ในการจัดแบ่งพื้นที่ใช้สอยนั้นไม่ควรกั้นผนังทึบ เพราะจะยิ่งทำให้บ้านดูแคบลงไปอีก หากต้องการแบ่งพื้นที่ใช้งานภายในห้อง ควรกั้นพื้นที่ด้วยผนัง หรือวัสดุแบบโปร่ง
เทคนิคแต่งบ้านเล็กให้น่าอยู่:ตอนที่ 2 นำพื้นที่ที่ไม่ใช้ประโยชน์มาใช้
พื้นที่ที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์อีกแบบที่ผมจะนำเสนอนี้ เป็นพื้นที่มหัศจรรย์ครับ ที่บอกว่ามหัศจรรย์นั้นก็ไม่ใช่การพูดเกินจริงหรอกนะครับ เพราะเป็นพื้นที่ที่จะปรากฏให้เห็นก็ต่อเมื่อเราได้จัดวางและมีความคิดในการ ออกแบบ จัดแต่งห้องได้อย่างถูกต้องเสียก่อนนั่นเองครับ พูดไปแฟน ๆ อาจจะไม่เห็นภาพนะครับ ผมขอยกตัวอย่างมาเป็นรูปธรรมที่ชัดเจน
เทคนิคแต่งบ้านเล็กให้น่าอยู่:ตอนที่ 1 จัดสรรพื้นที่ใช้สอยให้ลงตัว
สิ่งที่ต้องวางแผนเป็นอันดับแรกในการจัดตกแต่งห้องเล็กนั้นก็คือการ จัดสรรพื้นที่ใช้สอย ต่าง ๆ ภายในห้องให้ลงตัว ง่ายต่อการใช้สอย โดยให้ลองนึกดูว่าถ้าเรามองจากด้านบนลงมา ในลักษณะ Bird’s eye view แล้ว ห้องของเราจะมีพื้นที่มากพอที่จะจัดแบ่งเป็นพื้นที่ใช้สอยส่วนต่างๆ ได้บ้างหรือไม่ และลองคิดหาวิธีที่จะจัดแบ่งพื้นที่การใช้งานให้เป็นสัดส่วน
ติดฟิล์มกรองแสงบนกระจกหน้าต่าง เพื่อความเป็นส่วนตัวจะดีไหม
ฟิล์มกรองแสงนอกจากจะช่วยทำให้บ้านเย็นและให้ความเป็นส่วนตัวแล้ว ยังทำให้กระจกแข็งแรง(เหนียว)ขึ้นด้วย จึงเป็นไอเดียที่ดี ถ้าคุณคิดจะติดฟิล์มครับ ฟิล์มกรองแสงส่วนใหญ่ทำจากพอลิเอสเตอร์ แต่มีความสามารถในการกรองรังสียูวีและแสงสว่าง หรือกันความร้อนไม่เท่ากัน ถ้าคุณคิดจะใช้เพื่อความเป็นส่วนตัวเฉยๆ
Secret of: การเปิดถุงปุ๋ย
"โอ้โห...พ่อทำได้ไงเนี่ย"
ผมก็เป็นพ่อคนหนึ่งซึ่งไม่รู้หรอกว่าต้องตัดเส้นไหน กระตุกเส้นไหน ใช้แต่กรรไกรตัดทุกทีไป โชคดีที่ได้มาทำงานที่บริษัทอมรินทร์ฯ ซึ่งมีนักดูแลสวนใจดีหลายคน ทำให้ถามได้อย่างไม่ต้องอายมาก เทคนิคมีดังนี้
พื้นระเบียงหินเกรนิตลื่นมาก หกล้มกันเป็นประจำ จะแก้อย่างไรดี
จริงๆแล้วหินขัดมันและกระเบื้องผิวเรียบเป็นวัสดุที่ไม่เหมาะกับการนำมาทำพื้นระเบียงที่โดนฝนสาดหรือพื้นห้องน้ำเป็นอย่างยิ่ง (แต่ก็เห็นกันบ่อยเพราะมันสวย) แฟนบ้านและสวนอาจเคยอ่านวิธีแก้ปัญหานี้ไปแล้วในคอลัมน์ ช่างในบ้าน ฉบับเดือนกุมภาพันธ์ 2549 เราเคยแนะนำผลิตภัณฑ์กันลื่น เช่น เทปกันลื่นที่ได้ผลดีแต่ดูไม่สวยนัก